po tym co
  • z grubsza po polsku
    15.05.2002
    15.05.2002
    „Nowy słownik ortograficzny PWN” podaje regułę dotyczącą pisowni wyrażeń przyimkowych. M.in. jest tam napisane tak: „wyrażenia przyimkowe to połączenia przyimków z rzeczownikami lub przysłówkami, liczebnikami i zaimkami”. Przyjąłem, że to, co występuje po przyimku, jest którąś z wymienionych części mowy (przynajmniej w sensie historycznym), i… mam spore trudności, kiedy próbuję domyślić się, jakimi częściami mowy są (w oderwaniu od przyimka):
    1. po angielsku, z angielska
    Angielski mógłby być rzeczownikiem lub przymiotnikiem, ale w żadnym z przypadków nie występują formy angielsku, angielska. Nie wiem też na pewno, czy po słowie po występuje celownik (pytanie brzmiałoby: po JAKIEMU mówisz?, więc chyba jednak celownik).
    2. z wysoka, z wyższa, bez mała, z grubsza, z wolna, po prostu, po staremu
    Jeśli wysoko czy wolno to przysłówki, to skąd forma dopełniacza? Czy zatem są to przysłówki, czy coś innego? Jaka będzie forma podstawowa? Wysoko? Grubszo? Myślę, że nie grubszo, ale jeśli nie grubszo, to co? Gdyby to był przymiotnik gruby i jego stopień wyższy grubszy, to mielibyśmy z grubszego.
    Proszę o wytłumaczenie tych zawiłości.
    Serdecznie pozdrawiam i dziękuję.
  • Co ma piernik do wiatraka?
    11.09.2012
    11.09.2012
    Dzień dobry,
    chciałbym zapytać o etymologię zwrotu: „Co ma piernik do wiatraka?”. Poszukiwania w słownikach, internecie niestety nie przyniosły odpowiedzi, będę wdzięczny za pomoc w przedmiotowym temacie.
    Z wyrazami szacunku
    Sebastian Gołębiewski
  • coraz kontra co raz
    19.03.2020
    19.03.2020
    Dzień dobry! Bardzo proszę o wyjaśnienie dotyczące pisowni co raz/ coraz w zestawieniach typu co()raz to wybuchają śmiechem. „Wielki słownik ortograficzny” odnotowuje zapis coraz to (czy chodzi o sytuację np. coraz to głośniej?), z drugiej strony jest też zapis co raz w znaczeniu ‘raz po raz’.
    Będę wdzięczna za rozstrzygnięcie wątpliwości.
  • Co rozpraszamy

    14.01.2021
    14.01.2021

    Szanowni Państwo,

    Czy wyrażenie  rozproszyć skupienie jest poprawne? (Analogicznie do  rozproszyć uwagę). Jeżeli tak, to czy można o czymś powiedzieć imiesłowem, że jest  rozpraszające skupienie?

    Z poważaniem,

    Mateusz Migut

  • Co umieścić w bibliografii?
    8.12.2014
    8.12.2014
    Szanowni Eksperci,
    mam pytanie dotyczące bibliografii załącznikowej. Czy powinny sią w niej znaleźć bezwzględnie wszystkie publikacje przytaczane w przypisach? Nawet te, które nie dotyczą przedmiotu publikacji? Przykład: we wstępie do katalogu rycin Daniela Chodowieckiego autorka, rysując epokę, w której tworzył artysta, przytacza Woltera i Goethego. Czy te pozycje powinny się znaleźć w bibliografii / literaturze przedmiotu?
    Z poważaniem
    Iwona
  • Co zrobić z choć?
    18.05.2018
    18.05.2018
    Szanowni Państwo,
    mam kłopot ze spójnikiem skorelowanym choćto. Dręczy mnie pytanie, czy jeśli pierwszy człon zdania złożonego rozpoczyna się od choć, to czy kolejne zdanie składowe koniecznie musi rozpoczynać się od to. Innymi słowy, czy oba poniższe zdania są poprawne:
    1. Chociaż książka była ciekawa, to nie polecaj każdemu.
    2. Chociaż książka była ciekawa, nie polecam jej każdemu.

    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie.
    Ewa
  • Co zrobił Nazarbajew?
    26.03.2019
    26.03.2019
    Nursułtan Nazarbajew odchodzi ze stanowiska Prezydenta Kazachstanu W związku z tym, że sprawował rządy przez 30 lat (objął je jeszcze gdy Kazachstan był częścią ZSRR) i że nie pochodził z demokratycznych wyborów, czy można użyć określenia abdykował? Czy jest ono zarezerwowane tylko dla monarchów (królów, cesarzy, sułtanów, papieży etc.)? I czy można powiedzieć o prezydencie, który złożył urząd, że podał się do dymisji (tak jak o premierze lub ministrze)?
  • Po polsku: globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
    16.12.2017
    16.12.2017
    Mam pytanie o zapis Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów. O ile zazwyczaj zapisuje się go od dużych liter, to jednak mam co do tego wątpliwości (czy aby nie jest to kalka z angielskiego?). Z jednej strony jest to zarówno nazwa pewnego systemu klasyfikacji, z drugiej jest to również nazwa publikacji ONZ (nieprzetłumaczonej na język polski), która wprowadziła ten system. Czy zatem należałoby zapisywać tylko pierwszy człon od dużej litery?
  • Co płazom uchodzi płazem?
    11.10.2011
    11.10.2011
    Dzień dobry!
    Chciałem zapytać o płaza. Jak to się stało, że wyrażenia typu ujść płazem i płazować dały początek nazwie gromady zwierząt?
  • Co porabiasz, kotku?
    12.03.2013
    12.03.2013
    Witam serdecznie,
    mam pytanie dotyczące afektonimów. Mój kolega używa często afektonimów, pisząc do mnie smsy. Podam dwa przykłady: „Co porabiasz kotka?”, „Oj, dziękuję kotka”. Bardzo mnie to drażni w takiej formie. Czy nie powinien napisać: „Co porabiasz kotku?”, „Oj, dziękuję kotku”? Czy może napisał poprawnie?
    Z poważaniem,
    Bożena
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego